Գրքի գլխավոր հերոսը Չառլի Գորդոնը, ով աշխատում էր պլաստիկ տարաների գործարանում որպես հատակ մաքրող երազում էր լինել խելացի մարդ: Մոտավորապես 37 տարեկան մի տղամարդ, ով ուզում էր լինել խելացի ինչպես մնացածը։ Որոշում է ուսուցչի խորհրդով մասնակցել ինտելեկտի բարելավման փորձին։ Դոկտոր Շտրաուսը և դոկտոր Նեմյուրը այս երկու գիտնակաները որոնք օգնում էին նրան։ Տարբեր փորձեր անցնելուց հետո հասկանալով, որ Չառլին նույնիսկ չի կարողանում հաղթահարել Էլջերնոն անունով մի մկանը՝ լաբիրինթոսում որոշում են վիրահատել նրան։ Արդյունքը դանդաղից սկսում էր երևալ։ Նա սկսեց հասկանալ մարդկանց վերաբերմունքը իր նկատմամբ՝ որ նրան հիմարի տեղ են դրել և ծաղրում են։ Չառլին սկսում է արդեն հաղթահարել Էլջերնոնին և նրանք սկսում են մտերմանալ։ Ուսանելու արագությունը սկսում էր մեծանալ և արդեն մի քանի շաբաթ անց նա կարողանում է ազատ տիրապետել մի քանի լեզուների և հաճույքով կարդում է գրքեր:
Միսս Կինիանը, ով Չառլիի հետամնացության դպրոցի նախկին ուսուցչուհին էր, որը խորհուրդ էր տվել իրեն ինտելեկտի բարելավման փորձերը անցնի սկսում է ուրախանալ և հպարտանում է Չառլիի հաջողություններով։ Նրան աշխատանքից հանում են իր աշխատանքի վայրում որոշակի փոփոխություններ կատարելու համար և բոլոր աշխատակիցները համաձայնության են գալիս, որ նա հեռանա, քանի որ ոչ մեկ չէր սիրում նոր՝ խելացի Չառլիին։ Մեկ ամիս անց արդեն նա իր ինտելեկտով գերազանցում է գիտնականերին։ Էլջերնոնի մոտ սկսում են հայտնվել ինչ-որ խնդիրներ և որոշ ժամանակ անց նս մահանում է: Չառլին խնդրում էր չայրել Էլջերնոնի դիակը և նա է թաղում Էլջերնոնին։ Մի անգամ հետազոտությունները ցույց տվեցին, որ վիրահատությունից հետո կտրուկ հետընթացը անխուսափելի է, այսինքն նա կրկին պետք է վերադառնա իր նախկին կյանքին, քանի որ նա արդեն չէր կարողանում իր սեփական հաշվետվությունները կարդա և հասկանա դրանք։ Նա կարծես խելագարվել էր։ Նա լքելիս մարդկանց ասում է հետևյալ խոսքերը <<Եթե դուք հնարավորություն ունենաք, խնդրում եմ մի քանի ծաղիկ դրեք Էլջերնոնի գերեզմանին>>:
Ինչ խոսք վեպը լավն էր և հետաքրքիր։ Շատ արագ կարդացի այն, քանի որ հետաքրքիր էր ինչ է լինելու վերջում, քանի որ երբ մարդը հասնում է մի բանի՝ իր ուզածին, բայց ոչ իր ուժերով այս դեպքում վիրահատություն անելով չէր կարող վերջանալ լավ։ Կարծում եմ, եթե նրան չվիրահատեին և ամենասկզբից նրան ամեն ինչին սովորացնեին այսպիսի հետևանքներ չէին լինի։ Հետաքրքիր էր հետևել նրա սովորելու պրոցեսին։ Սկզբում կարդալիս թվաց, թե կետադրական սխալներ են արել մարդիկ, բայց հասկացա որ նա այսպես էր գրում՝ սխալ։ Հետո կետադրությունը գնալով լավացավ, իսկ վերջում ետ վերադարձավ հին ձևին։ Կարծում եմ ավելի լավ է հասնել ինչ-որ բանին սեփական ուժերով, որ վերջում հետևանքները լինեն լավ, ոչ թե վատ։ Խորհուրդ եմ տալիս բոլոր իմ հասակակիցներին այս գիրքը, քանի որ կարծում եմ սա կհասկացնի ձեզ, թե ինչպես պետք է ճիշտ սովորել և կարևորը սովորել ժամանակին, քանի որ ինչքան տարիները գնում են այնքան բարդ է դառնում սովորելը ինչ-որ բան։
Ալինա Արզումանյան 