Կատարման ժամկետը` դեկտեմբեր
- Կազմել Հին Արևելքի կարևորագույն իրադարձությունների ժամանակագրությունը: Պատասխանը հիմնավորել;
- Ք.ա. IV հազարամյակում շումերները առաջինը ստեղծեցին արհեստական ոռոգման համակարգ:
- Ք.ա. IV հազարամյակի վերջին Նեղոսի ափին ստեղծվել էին 40 փոքր պետություններ, որոնց միավորումից էլ ստեղծվեցին Վերին և Ստորին Եգիպտոսների թագավորությունները:
- Ք.ա. XXXI դարում ստեղծվեց Եգիպտոսի միացյալ թագավորությունները:
- Ք.ա III հազարամյակի վերջին խեթերը ստեղծեցին փոքր պետություններ:
- Ք.ա XXIV դարում Միջագետք ներթափանցեցին սեմական ցեղերը և շուտով Սարգոն առաջնորդի շնորհիվ գրավեցին շումերական քաղաքները և ստեղծեցին Աքքադ պետությունը:
- Ք.ա. II հազարմյակի սկզբում Միջագետքի կենտրոնում ստեղծվեց Բաբելոն պետությունը:
- Ք.ա. XX դարում Միջագետքում Աշշուր քաղաքի շուրջ ստեղծվեց Ասորեստան պետությունը:
- Ք.ա. XVII դարում խեթեական փոքր պետությունների մեջ սկսած փայքարում հաղթեց Լաբարնան, իսկ հաջորդ արքան գրավելով Փոքր Ասիայի թերակղզին ստեղծեց Խեթեական մեծ թագավորությունը:
- Ք.ա. XVI դարում Ասորիքի և Միջագետքի հյուսիսում խուռիները ստեղծեցին Միտաննի պետությունը
- Ք.ա. XVI դարում Հնդկաստան ներխուժեցին արիական ցեղերը, որոնք հեշտությամբ գրավեցին տեղի ժողովուրդներին և ստեղծեցին իրենց իշխանությունները:
- Ք.ա. XV դարում առաջինը փարավոն Թութմոս III-րդը գրավեց Ասորիքը և հասավ Եփրատ հետ:
- Ք.ա 1274 թվականին Ասորիքում տեղի ունեցավ խոշոր պատերազմ: Իրար դեմ էին կռվում Եգիպտոսը և Խեթեական տերությունը:
- Ք.ա. 1258 թվականին փարավոն Ռամզես II-րդը և խեթեական տերության արքան կնքեցին <<Հավերժական բարեկամության>> պայմանագիր:
- Ք.ա. IX դարի վերջին փյունիկեցիները Աֆրիկայի հյուսիսում ստեղծեցին Կարթագեն քաղաքը, որը հետագայում դարձավ հզոր պետություն:
- Փյունիկեցինը աշխարհում առաջինը ստեղծեցին հնչյունային գիրը:
- Ք.ա. 612 թվականին Բաբելոնը և Մարաստանը գրավեցին Ասորեստանի մայրաքաղաք Նինվեն:
- Ք.ա. IV դարի վերջերին
- Համեմատել Հին Արևելքի 5 տիրակալների գործունեություները: Տիրակալների ընտրությունը պետք հիմնավորել;
- Սահմանել Վանի թագավորության պատմությանը վերաբերող 10 հասկացություն;
- Մշակույթ-մարդկային հասարակության նվաճումների ամբողջությունը արտադրական, հասարակական և հոգևոր կյանքում:
- Տնտեսություն-հասարակության մեջ կատարվող գործունեություն, որը իր մեջ նեռարում էարտադրություն, փոխանակում և բաշխում:
- Պատերազմ-պատերազմը այն է, որ երկու տերություն, երկիր, թագավորություն պայքարում են միմիյանց դեմ:
- Դիցարան-Դիցարանը աստվածների դասակարգումն է:
- Ասորեստան-Ասորեստանը ստրկատիրական պետություն է, որը գտնվել է առաջավոր Ասիայում:
- Բերդաքաղաք-բերդով պաշտպանված, բերդ ունեցող քաղաք:
- Սեպագիր-սեպագիրը սեպաձև գծիկների զուգակցությամբ կավի, քարե սալիվրա դաջվածքի, փորագրության միջոցով գրության եղանակ է:
- Դամբարան-դամբարանը այն վայրն է, որտեղ թաղվել են արքաները:
- Ճարտարապետություն-ճարտարապետությունը կառույցների նախագծման, կառուցման ու գեղարվեստական ձևավորման արվեստն է:
- Տաճարներ-տաճարները կրոնին, ծեսերին, արարողություններին ծառայող պաշտամունքային շինություններն են:
- Ուսումնա-հետազոտական աշխատանքների թեմաները` «Արարատյան թագավորության արքաները», «Նախամաշտոցյան գիր», «Մուսասիր», «Արարատյան թագավորության քաղաքները», «Արարատյան թագավորության արվեստը», «Արարատյան թագավորության դիցարանը», «Արարատյան թագավորության տնտեսությունը», «Հեթանոսական կրոններ», «Ասորեստանի պատմության էջերից», «Բաբելոն. վերելք և անկում», «Աքեմենյան Իրանը որպես կայսրության տիպիկ օրինակ», «Գրի առաջացումն ու զարգացումը Հին Արևելքում», «Հին Արևելքի արվեստը», «Հին Արևելքի գիտությունը»
Հին հայկական կրոնը ձևակերպվել էր հայկական ցեղերի կրոնական ըմբռնումների հիման վրա և Մերձավոր արևելյան միջավայրում՝ կրելով վերջինիս զգալի ազդեցությունը։ Եթե նախորդ շրջանում (6—4-րդ դարեր) հայկական կրոնի մեջ դեռևս գերակշռում էին բնապաշտական և կոսմոգոնիական պատկերացումներն ու նրա մեջ որորշակի երևում էին նաև հայ ժողովրդի կազմի մեջ մտած առաջին ցեղախմբերի տեղական աստվածությունների հետքերը, ապա այժմ վերջնականապես ձևավորվել էր ամբողջ հայ ժողովրդին պատկանող մարդակերպ աստվածների մի համակարգ, որը միավորվել էր ոչ միայն ազգակցական ընդհանուր կապերով, հայր աստծու գլխավորությամբ, այլև նվիրապետական սկզբունքներով, երբ յուրաքանչյուր աստծու կամ աստվածուհու հատկացվում էր իր որոշակի տեղը և դերը, որոնք ավելի ընդհանրացված, հաճախ վերացական բնույթ էին կրում և ընգրկում էին ոչ միայն բնության երևույթների, այլև հասարակական հարաբերությունների ոլորտները։
Հայկական աստվածների համակարգը կամ պանթեոնը բաղկացած էր բազմաթիվ աստվածություններից, որոնք կապեր և զուգահեռներ ունեին փոքրասիական և իրանական միջավայրում։
Աղբյուրները`
Պատմական համառոտ ակնարկ: Ուրարտու
Նախամաշտոցյան գրային համակարգեր
Վանի թագավորության պետական կրոնը
Ձայն Արարատի 11 Վանի հայկական թագավորություն
Վ/Ֆ «Վանի բերդ, Խորխոր քարանձավ»
Վ/Ֆ «Արարատ-Ուրարտու թագավորությունը»
Հին Արևելքի մշակույթը և գիտությունը
Վ/Ֆ «Ինչպես էին ստեղծվում կայսրությունները: Ասորեստանցիներ. սարսափի և պատերազմի վարպետներ»
Վ/Ֆ «Ինչպես էին ստեղծվում կայսրությունները: Բաբելոն»
Վ/Ֆ «Ինչպես էին ստեղծվում կայսրությունները: Պարսկաստան»
Ալինա Արզումանյան 